Μερική νεφρεκτομή da Vinci
Η da Vinci μερική νεφρεκτομή είναι σήμερα η νούμερο 1 επιλογή για την θεραπεία του τυχαία ανευρισκομένου και εντοπισμένου καρκίνου (μικρότερου από 4 εκατοστά) του νεφρού. Χάρις στην αλματώδη ανάπτυξη της χειρουργικής τεχνολογίας είναι δυνατή η ευρεία εφαρμογή και προσφορά της ελάχιστα επεμβατικής προοπτικής για την μερική νεφρεκτομή – την da Vinci μερική νεφρεκτομή.



Είναι πια πραγματικότητα μεγάλες και πολύπλοκες χειρουργικές επεμβάσεις να εκτελούνται μέσω μικρών οπών (μικροσκοπικών τομών). Έτσι εξασφαλίζονται τα πλεονεκτήματα της οριστικής και πλήρους θεραπείας με την δυνατότητα για σημαντικά λιγότερο πόνο, συντομότερη παραμονή στο νοσοκομείο και γρηγορότερη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες καθώς και το σπουδαιότερο την δυνατότητα για καλύτερα κλινικά αποτελέσματα.

Στην θεραπεία του καρκίνου του νεφρού η χειρουργική εργασία στην κλίμακα του χιλιοστού κάνει την διαφορά. Πρόκειται για μικροχειρουργική. Η πλήρη αφαίρεση του όγκου με την μέγιστη δυνατή διατήρηση του υπόλοιπου υγιούς νεφρού απαιτεί ιδιαίτερη ακρίβεια και “μαστοριά” στους χειρισμούς των ρομποτικών εργαλείων.
Η ακρίβεια των χειρισμών, η δυνατότητα να υπάρχουν μέσα στην κλειστή κοιλιά του ασθενούς δύο μικροσκοπικά χεράκια που εκτελούν με την ίδια και μεγαλύτερη ευλυγισία και ελευθερία τις κινήσεις του ανθρώπινου καρπού, η μεγεθυμένη κατά 10-15 φορές όραση, η τρισδιάστατη εικόνα και ο έλεγχος που παρέχει το ρομποτικό σύστημα da Vinci συμβάλει στην αφαίρεση μόνο μέρους του νεφρού, που έχει προσβληθεί από καρκίνο, διατηρώντας ταυτόχρονα τον υπόλοιπο υγιή νεφρό, αποκτώντας έτσι πλεονέκτημα υπέρ της αποφυγής μιας πιθανής αιμοκάθαρσης.
Σχετικά με τον έλεγχο του καρκίνου η da Vinci μερική νεφρεκτομή εμφανίζει παρόμοια ή και λιγότερα θετικά χειρουργικά όρια (εννοώντας όρια με καρκινικά κύτταρα που πιθανόν να έμειναν πίσω) σε σύγκριση με την ανοιχτή χειρουργική θεραπεία, έτσι όπως αποδεικνύεται σε μεγάλες διεθνείς-πολυκεντρικές συγκριτικές μελέτες.


Οι ασθενείς με καρκίνο του νεφρού που υποβάλλονται σε μερική νεφρεκτομή ανησυχούν επίσης για την διαφύλαξη της λειτουργικότητας του υπολειπόμενου μέρους του νεφρού μετά την ογκεκτομή. Η διαφύλαξη της λειτουργικότητας του εναπομείναντος νεφρού εξαρτάται κυρίως από τον χρόνο ισχαιμίας, τον χρόνο δηλαδή που τα αγγεία του νεφρού παραμένουν κλειστά μέχρι ν’ αφαιρεθεί χωρίς αιμορραγία ο όγκος. Ο χρόνος αυτός πρέπει να είναι μικρότερος από 20 λεπτά. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι τα ρομποτικά εργαλεία δίνουν την δυνατότητα στον χειρουργό να έχει μέσα στην κλειστή κοιλιά δύο μικροσκοπικά χεράκια που λειτουργούν το ίδιο γρήγορα και με ακρίβεια όπως τα ανθρώπινα χέρια. Όλες οι μέχρι τώρα μεγάλες μελέτες δείχνουν ότι η da Vinci μερική νεφρεκτομή παρουσιάζει τους ίδιους χρόνους ισχαιμίας με το ανοιχτό χειρουργείο και τα ίδια ποσοστά διατήρησης της νεφρικής λειτουργίας. Διάφορες επίσης μελέτες δείχνουν ότι οι ασθενείς που είχαν προεγχειρητικά φυσιολογική νεφρική λειτουργία παρουσιάζουν πλήρη ανάρρωση της νεφρικής τους λειτουργίας (προσδιοριζόμενη με σπινθηρογράφημα νεφρών) μέσα σ’ ένα έτος από την da Vinci μερική νεφρεκτομή.
Είναι σημαντικό να υπογραμμισθεί ότι η επέμβαση με το da Vinci δεν εκτελείται από το ρομπότ αλλά ο χειρουργός έχει πάντα τον απόλυτο έλεγχο κάθε χειρουργικού βήματος με την βοήθεια της ρομποτικής χειρουργικής πλατφόρμας.

Πιθανοί κίνδυνοι και επιπλοκές
Όπως με κάθε μεγάλο χειρουργείο οι επιπλοκές, αν και πολύ σπάνιες, μπορεί να συμβούν και με την ρομποτική μερική νεφρεκτομή. Η πιθανότητα των επιπλοκών εξαρτάται κυρίως από την εμπειρία του χειρουργού και την προηγούμενη κατάσταση του ασθενούς. Οι πιθανοί κίνδυνοι και επιπλοκές περιλαμβάνουν:

  • Αιμορραγία: Η απώλεια αίματος κατά την διάρκεια της ρομποτικής επέμβασης είναι λιγότερη από 100ml και η ανάγκη για μετάγγιση αίματος μικρότερη από 2-5% των περιπτώσεων.
  • Λοιμώξεις: Με την χρήση των ενδοφλέβιων αντιβιοτικών ο κίνδυνος λοιμώξεων είναι εξαιρετικά σπάνιος. Σε περίπτωση που εμφανισθούν συμπτώματα λοίμωξης (πυρετός, εκροή υγρού από τις οπές του δέρματος, ερυθρότητα των τομών, συχνουρία, πόνος, δυσουρία κτλ) θα πρέπει να ενημερώσετε αμέσως τον γιατρό σας.
  • Μετεγχειρητική κήλη: Λόγω των μικροσκοπικών λαπαροσκοπικών οπών σπάνια αναπτύσσονται κήλες σ’ αυτές τις θέσεις. Επιπλέον, η μεγαλύτερη τομή, μέσα από την οποία αφαιρέθηκε σε πλαστικό σάκο ο όγκος του νεφρού, συρράπτεται προσεκτικά για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος μετεγχειρητικών κηλών.
  • Μετατροπή σε συμβατικό ανοιχτό χειρουργείο: Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις όταν παρουσιασθούν επιπλοκές ή δυσκολία στην συνέχεια της ρομποτικής επέμβασης η μετατροπή σε συμβατική λαπαροσκοπική ή ακόμα και σε ανοιχτή επέμβαση είναι αναγκαία. Αυτό συμβαίνει σε ποσοστό μικρότερο από 2%. Ενδεικτικά στις τελευταίες 500 ρομποτικές επεμβάσεις διαφόρων μορφών και βαθμών δυσκολίας (προστατεκτομές, νεφρεκτομές, πυελοπλαστικές, κυστεκτομές κτλ) που πραγματοποίησα προσωπικά δεν υπήρξε καμία τέτοια ανάγκη.
  • Πλήρη αφαίρεση του νεφρού: Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, ορισμένες καταστάσεις μπορεί να οδηγήσουν στην αφαίρεση ολόκληρου του νεφρού κατά την διάρκεια της επέμβασης. Τέτοιες καταστάσεις περιλαμβάνουν εκτεταμένη αιμορραγία ή ένας όγκος που διηθεί τον νεφρό πολύ πιο εκτεταμένα απ’ ότι απεικονιζόταν στις προεγχειρητικές εξετάσεις (υποσταδιοποίηση όγκου στην αξονική ή μαγνητική τομογραφία). Σ’ αυτές τις περιπτώσεις μπορεί ν’ αφαιρεθεί ο νεφρός με ασφάλεια με την ρομποτική τεχνική και δεν είναι συνήθως αναγκαίο να υπάρξει μετατροπή σ’ ανοιχτό χειρουργείο.